آیا پوست سرتان به خارش افتاده است؟ طوری که صبح، ظهر و حتی شب ها هم می خارد؟ برای کاهش و تسکین این مشکل، روش های متعددی وجود دارد، مانند استفاده از شامپوهای مناسب، استفاه از ماسک، پماد و غیره. در این مطلب ساده ترین روش های تسکین دهنده ی خارش پوست سر را عنوان می کنیم. لطفا با ما همراه باشید.

از استفاده زیاد از شامپوهای ساینده بپرهیزید
باید بدانید که استفاده ی مکرر و افراطی از شامپوهای ضدشوره، شامپوهای ضد موهای چرب و غیره می تواند باعث تحریک پوست سر شود، چون استفاده ی زیاد از این محصولات می تواند به پوست سر آسیب زده و باعث خشکی آن شود.

برخی افراد تصور می کنند که استفاده ی مکرر از شامپوهای ضدچربی آنها را از شر موهای چرب خلاص می کند، اما این باور اشتباه است.

برای رفع خارش پوست سر، استفاده ی افراطی از این نوع شامپوها را کنار بگذارید. استفاده از این محصولات باید حداکثر دو مرتبه در هفته باشد. در بین این فواصل نیز باید از شامپوهای ملایم استفاده کنید. در غیر اینصورت احتمال اینکه پوست سرتان تحریک شده و به خارش بیافتد زیاد است.

در رنگ کردن موها احتیاط کنید
توجه داشته باشید که رنگ مو، شامپوهای نامناسب، کرم مو و غیره جزو محصولاتی هستند که استفاده ی زیادشان امکان ایجاد حساسیت پوستی را بالا می برد.

در این صورت امکان دارد پوست سر بسوزد و باعث ایجاد خارش و سوزش شود.حتی در مواردی پلاک هایی در پوست سر ظاهر شده و پوسته پوسته می شود.

در صورت بروز حساسیت به رنگ مو، باید خیلی زود آن را از سرتان پاک کنید. سپس به متخصص پوست و مو مراجعه کنید تا لوسیون حاوی کورتون را برای استفاده ی موضعی تجویز کند. استفاده از این محصولات باعث تسکین خارش پوست سر می شود.

برای پیشگیری از این قبیل حساسیت ها بهتر است ابتدا رنگ مو را به پشت گوش تان بزنید و 48 ساعت صبر کنید. اگر حساسیتی مشاهده نشد، می توانید از آن استفاده کنید.

از شامپوهای ملایم و تسکین دهنده استفاده کنید
زمانی که پوست سر خشک و دچار اگزما یا درماتیت شوره ای شود، شروع به خارش و سوزش می کند و امکان دارد که پلاک های قرمز رنگی نیز روی پوست سر ایجاد شود.

برای مقابله با این مشکلات، شامپوهای خاصی وجود دارد که تسکین دهنده هستند. توجه داشته باشید که شامپوهای ضدشوره برای نابودی قارچ هایی که در پوست سر رشد می کنند و باعث خارش می شوند تولید شده اند. این شامپوها برای پوست های تحریک شده نیز موثر است. اما لازم است که این قبیل محصولات با احتیاط، یعنی دو بار در هفته استفاده شوند.

اگر خارش پوست سر شدید باشد لازم است که به متخصص پوست و مو مراجعه کنید تا شامپوهای مخصوص را تجویز کند. لازم است که این شامپوها را به سر زده و حدود پنج دقیقه صبر کنید و بعد شستشو دهید.

پمادهای مخصوص برای مقابله با قرمزی های روی پوست
زمانی که پوست سر به دلیل مشکلاتی مانند اگزما یا درماتیت شوره ای تحریک شده و آسیب می بیند، امکان دارد که قرمزی و خارش تا لبه ی پیشانی نیز پیش بیاید. در این صورت پولک های قرمز و گردی در محل رویش موها و روی پیشانی و گاهی ابروها پیدا می شود. در این صورت کرم های مخصوصی وجود دارند که باعث تسکین خارش و رفع این قرمزی ها می شوند.

اگر این قرمزی ها خفیف باشند، می توانید دو تا سه مرتبه در روز از این کرم ها استفاده کنید. اگر این قرمزی ها شدید باشند، حتما باید به پزشک مراجعه کنید. پمادهایی مانند کتودرم برای مقابله با این مشکلات موثرند.

از شامپوهای مخصوص پوست سر حساس استفاده کنید
در برخی افراد، پوست سر بدون بیماری و دلیل خاصی می خارد. به عقیده ی متخصصان، پوست سر این افراد صرفا حساس شده و پای مشکل خاصی در میان نیست.

در این صورت استفاده از شامپوها و لوسیون هایی که مخصوص پوست سر حساس هستند، می تواند راهگشا باشد و از خارش جلوگیری کند.

می توانید هر هفته دو تا سه مرتبه از این شامپوها استفاده کنید. اگر مشکل رفع نشد، می توانید از لوسیون مخصوص استفاده کنید. بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا بهتر راهنمایی تان کند.

ماسک روغن زیتون را دریابید
اگر پوست سر و همچنین موهایتان خشک است و پماد یا لوسیون خاصی در دسترس ندارید، می توانید از روغن زیتون استفاده کنید. این روغن تغذیه کننده است و سلول های پوست را احیا می کند.

برای تهیه ی ماسک روغن زیتون کافیست یک قاشق غذاخوری روغن زیتون خالص را روی موها بریزید و با یک کیسه ی پلاستیکی یا حوله ی گرم ببندید.

حدود 30 دقیقه روغن را روی موها و کف سرتان نگه دارید. سپس حوله را بردارید و پوست سر و همچنین موهایتان را به آرامی ماساژ دهید.

در نهایت موهایتان را با شامپوی روزانه تان شستشو دهید. این کار را هفته ای یک بار انجام دهید.
منبع: تبیان

مجموعه: داروهای گیاهی و طب سنتی

هیچ دردی را نمی توانید با آن قیاس کنید؛ وقتی می گیرد، تمرکز، آرامش و حواس تان را فلج می کند و رمق انجام هیچ کاری را برای تان باقی نمی گذارد. دندان درد؛ همان دردی که بعید است بارها و بارها گریبان شما را نگرفته باشد و یک روز آرام را برای تان سیاه نکرده باشد.
 
اگر برای آرام کردن دردهای گاه و بی گاه دندان، همیشه انواع مسکن ها و اسپری های بی حس کننده را در کابینت آشپزخانه نگه می دارید، این مطلب را بخوانید.
 
ما برای آرام کردن درد شما، نسخه های طبیعی، ارزان و بی ضررتری را در اختیار داریم. پس به این نسخه ها اعتماد کنید و همه داروهای پرضرری که به خاطر ترس از دندان درد در خانه نگه داشته اید را دور بریزید.
 
داروی شماره یک

 روغن میخک
میخک، یک داروی گیاهی برای تسکین دندان درد است. در این گیاه، یک مسکن طبیعی وجود دارد که البته در صورت استفاده درست، به آرام شدن درد شما کمک می کند.

اگر بافت لثه یا زبان تان حساس باشد، ریختن روغن روی منطقه درد می تواند حال تان را بدتر کند، پس برای گرفتن نتیجه دلخواه تان از این روش کمک بگیرید:

دو قطره از روغن میخک را روی یک پنبه بریزید و آن را تا زمان فروکش کردن درد، پشت دندان تان قرار دهید. اما می توانید سراغ راه طبیعی تری هم بروید. کافی است یک دانه میخک را آنقدر بجوید که روغنش بیرون بیاید.

میخک را می توانید به مدت نیم ساعت یا تا زمانی که دردتان آرام بگیرد، در دهان خود نگه دارید.

داروی شماره دو

 سس زنجبیل و فلفل
زنجبیل و فلفل هر دو داروهای ضد درد هستند. شما می توانید هر کدام از این دو ادویه را به طور جداگانه مورد استفاده قرار دهید، چراکه هر دوی این مسکن ها، پیام تسکین درد را به مغز می فرستند. اما برای گرفتن نتیجه بهتر، می توانید مخلوطی از این دو ادویه را تهیه کنید. از روش زیر کمک بگیرید:

میزان مساوی از این دو ادویه را با آب مخلوط کنید و یک سس بسازید. توپ کوچکی از پنبه درست کنید و به میزان کافی به سس مورد نظر آغشته اش کنید.

بعد هم آن را درست روی دندان تان (جایی که لثه و زبان شما به آن برخورد نکند) بگذارید و تا زمان فروکش کردن درد یا حداقل تازمانی که طاقتش را دارید، پنبه را از دهان تان خارج نکنید.

 داروی شماره سه

  محلول آب نمک
نمک یک ضدعفونی کننده قوی است؛ پس اگر درد دندان شما به خاطر عفونت ایجاد شده باشد، استفاده از نمک می تواند زودتر از هر راه دیگری شما را آرام کند. آب نمک دور دندان را ضدعفونی می کند و مایع هایی که باعث التهاب می شوند را خارج می کند.

از این روش درمانی می توانید هر زمان که به آن نیاز پیدا کردید، به روش زیر استفاده کنید:

یک قاشق چای خوری نمک را در یک فنجان آب جوش حل کنید تا داروی فوق العاده ای بسازید. این محلول التهاب را کم کرده و بقایای آلودگی را از دهان شما پاک می کند. 30 ثانیه آن را در دهان تان بچرخانید و بعد بیرون بریزید.

اگر هم حوصله درست کردن آب نمک را ندارید، یک سرم نمکی از داروخانه بخرید و تا چند روز از محلولی که در سرم وجود دارد غرغره کنید.

 داروی شماره چهار

 دم کرده نعناع
دمنوش نعناع هم عطر خوبی دارد و هم می تواند به عنوان یک بی حس کننده خوب مورد استفاده قرار بگیرد. البته تنها دمنوش نعناع نیست که درد شما را آرام می کند، بلکه چای سیاه هم خاصیت ضد التهاب دارد و با کم کردن تورم می تواند به کاهش درد هم کمک کند. برای گرفتن نتیجه بهتر از این دو نوشیدنی، به شیوه زیر عمل کنید:

یک قاشق چای خوری نعنا خشک را در یک فنجان آب جوش بریزید و برای دم کشیدنش 20 دقیقه صبر کنید. وقتی که دمنوش تان خنک شد، آن را در دهانتان بچرخانید و بعد بیرون بریزید.

اگر هم نعناع در دسترس ندارید و می خواهید از چای سیاه استفاده کنید، یک تی بگ را خیس کنید و روی ناحیه دردناک بگذارید و یا اینکه چای سیاه گسی را درست کنید و پس از خنک شدن، آن را چند بار در دهان تان غرغره کنید.

داروی شماره پنج

 آب اکسیژنه
اگر درد دندان شما با بدمزگی دهان و حتی تب همراه بود، بهترین راه برای کم کردن مشکل، استفاده از آب اکسیژنه است. اما مثل تمام روش های طبیعی، این هم یک روش موقتی است و تنها تا روز ویزیت پزشک شما را آرام نگه می دارد و عفونت دندان تان را کمتر می کند. اگر چاره ای جز تسکین خانگی درد ندارید، از این روش کمک بگیرید:

برای کشتن باکتری ها و کم کردن ناراحتی تان، کمی آب اکسیژنه 3 درصد را قرقره کنید.

از این محلول تنها برای شستشو استفاده کنید و پس از چرخاندن آن در دهان تان، محلول را بیرون بریزید. بعد هم چند بار دهان تان را با آب خالی شست وشو دهید.

 داروی شماره شش

یخ
فرقی نمی کند درد دندان شما را کلافه کند یا پا درد عذاب تان دهد؛ یخ همیشه مسکن موقتی خوبی برای انواع درد ها بوده است. اگر می خواهید تا رسیدن به مطب دندانپزشکی سرپا بمانید، از این روش کمک بگیرید:

چند قالب یخ را در یک کیسه پلاستیکی بریزید، پارچه نازکی را روی کیسه بپیچید و برای بی حس شدن دندان تان، 15 دقیقه آن را روی قسمتی از صورت خود که دندان دردناک در محدوده آن قرار دارد، بگذارید.

قدیمی ها می گفتند اگر دست تان را با یخ ماساژ دهید، درد دندان تان آرام می شود. آنها ادعا می کردند وقتی یخ را بین انگشت سبابه و شست می گذارید، اعصاب انگشت شما پیغام سرما را به مغزتان می فرستند و پیغام آرام شدن درد هم به دندان شما می رسد.

 داروی شماره هفت

  صمغ مر
شیره درخت مرمکی یا همان صمغ مر می تواند دندان درد شما را آرام کند، پس اگر تا امروز نامش را نشنیده بودید، همین حالا برای تهیه کردنش به عطاری محله تان بروید. این صمغ التهاب دهان تان را کم کرده و به از بین رفتن باکتری ها کمک می کند. اگر یک عطاری کاردرست می شناسید که این صمغ در آن پیدا می شود، پس از تهیه کردن، آن را به این شیوه مصرف کنید:

یک قاشق چای خوری از پودر مر را در دو فنجان آب به مدت 30 دقیقه بجوشانید و اجازه دهید محلول تان خنک شود. بعد هم برای هر بار استفاده، یک قاشق چای خوری از این دارو را در یک فنجان آب بریزید و 5 تا 6 بار در روز غرغره این محلول را ادامه دهید تا به نتیجه مورد نظرتان برسید.

 داروی شماره هشت

 سیر
خوردن سیر تنها سیستم ایمنی بدن تان را تقویت نمی کند. این داروی طبیعی علاوه بر اینکه نمی گذارد هر نوع بیماری سراغ تان بیاید و بیهوده درد بکشید، مسکن خوبی برای درد دندان هم به حساب می آید. برای گرفتن بهترین نتیجه از سیر درمانی، به این توصیه عمل کنید:

یک حبه سیر را روی دندان تان بگذارید و آن را بجوید. درد شما چند دقیقه بعد از جویدن سیر آرام می شود. پس اگر نتیجه را فورا مشاهده نکردید، به جویدن سیر ادامه ندهید.

این گیاه نه تنها درد شما را آرام می کند، بلکه مصرف مداومش دندان تان را محکم تر هم می کند.

منبع: مجله سیب سبز 

کیست تخمدان
كیست تخمدان عبارت است از توده‌های تخمدانی معمولاً خوش‌خیم كه اغلب از نسج تخمدان تولید شده و در بسیاری از موارد از فولیكول‌های سطح تخمدان سرچشمه می‌گیرد. در واقع كیست تخمدان از توده‌های كیسه مانندی كه دارای یك جدار است و مقداری مایع ساده داخل آن جمع شده، تشكیل شده است.
 
عوامل
علل متفاوتی می‌تواند باعث بروز این كیست‌ها شود كه اكثراً علت آن عدم تخمك گذاری است. چون فولیكولی كه قرار است «تخمك» را ایجاد كند و معمولاً در روز چهاردهم بعد از شروع عادت ماهیانه، پارگی طبیعی پیدا كرده و تخمك را آزاد می‌كند، این اتفاق در این فرد رخ نمی‌دهد و با تجمع آب در داخل خود، تبدیل به كیست می‌شود. گاهی چند تخمك چند كیست تولید می‌كنند و این عمل تكرار شده، تعداد زیادی كیست كوچك در تخمدان‌ها ایجاد شده كه آنها را به نام تخمدان‌های پلی كیستیك  (PCO)   می‌شناسیم.

انوع كیست تخمدان
كیست‌ها انواع مختلف دارند ولی كیست‌های تخمدان شایع كه بیشتر دیده می‌شود، اكثراً كیست‌های ساده و همان كیست‌هایی است كه شرح داده شد. ولی در مواردی این كیست‌ها می‌تواند بدخیم و خطرناك باشد كه برای تشریح آنها به بحث‌های پیچیده پزشكی نیاز است. گاهی هم از محل فولیكول تخمدانی در مرحله دوم سیكل ماهانه كه دوره لوتیئنی نامیده می‌شود كیست‌های لوتیئنی ساخته می‌شود كه آنها نیز به نام كیست فونكسیونل شناخته شده و خطرناك نیستند.این كیست‌ها یا خود به خود و یا به‌وسیله درمان‌های ساده رفع می‌شوند

چاقی با ایجاد  اختلالات هورمونی  یکی از دلایل مهم وقابل درمان  کیستهای تخمدان وهمچنین عامل مهمی در نازایی است. با درمان چاقی انتظار میرود کیستها برطرف شوند و قدرت باروری افزایش یابد.

علائم
بیشتر کیست‌ها هرگز مشخص نمی‌شوند و بدون اینکه زنان بدانند که به این کیست‌ها مبتلا هستند برطرف می‌شوند. هنگامی‌که یک کیست علائم ایجاد می‌کند، درد در شکم یا لگن شایع‌ترین علامت است.

درد می‌تواند در اثر پارگی کیست، رشد سریع و اتساع آن، خون‌ریزی به درون کیست یا پیچ خوردن کیست در اطراف منبع خونی آن ایجاد شود.

علائم حاد كیست تخمدان
احساس درد ناگهانی شكم، تهوع و استفراغ، تغییرات نبض، احساس ضعف كه ممكن است به علت خون‌ریزی داخلی باشد. بعضی وقت‌ها با خونریزی مختصر پریتون علائم شدت پیدا نمی‌كند و با استراحت در بیمارستان علائم بهبود پیدا كرده و احتیاج به عمل ندارد.
 
تشخیص
بیشتر کیست‌ها به‌وسیله‌ی اولتراسوند (سونوگرافی)تشخیص داده می‌شوند که بهترین تکنیک تصویربرداری برای شناسایی کیست‌های تخمدانی است. اولتراسوند یک روش تصویربرداری است که از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از ساختمان‌های درون بدن استفاده می‌کند. تصویربرداری اولتراسوند بدون درد است و ضرری ندارد.

هم‌چنین می‌توان کیست‌ها را با روش‌های دیگر تصویربرداری مانند اسکن CAT یا اسکن MRI شناسایی کرد.

پیش‌گیری
اگرچه بیشتر کیست‌های تخمدان حتی پس از ۴۰ سالگی خوش‌خیم هستند اما کیست‌های تخمدانی که پس از ۴۰ سالگی ایجاد می‌شود نسبت به قبل از آن شانس بالاتر سرطانی بودن را دارند. تشخیص زودهنگام کیست‌های تخمدان اهمیت زیادی در درمان آنها دارد. به همین دلیل پزشکان توصیه می‌کنند سه فاکتور چاقی، رشد موی اضافی غیرعادی در بدن (هیرسوتیسم) و اختلاف عادت ماهانه بایستی جدی گرفته شوند. قاعدگی معمولا تا دو سال پس از بلوغ نامنظم است ولی پس از آن در صورت مشاهده نامنظمی باید به پزشک مراجعه شود.

پیش‌گیری بدون استفاده از دارو برای كیست تخمدان وجود ندارد فقط تجربه نشان داده افرادی كه از قرص‌های ضد بارداری استفاده می‌كنند، كمتر دچار كیست تخمدان می‌شوند و در حاملگی و شیردهی نیز به علت مهار فعالیت تخمدان كیست‌های تخمدان كمتر مشاهده می‌شود و اگر هم وجود داشته باشد در دوره‌ی بارداری و شیردهی خود به خود پس‌رفت پیدا می‌كند. معمولاً خانم‌هایی كه دیر ازدواج می‌كنند و دیر حامله می‌شوند، بیشتر در معرض این كیست‌ها قرار می‌گیرند، ولی كاملاً نمی‌توانیم بگوییم كه برای جلوگیری از كیست تخمدان قرص ضد بارداری بخورند چون همه خانم‌ها كیست تخمدان پیدا نمی‌كنند بنابراین توصیه می‌شود با مراجعه مرتب سالانه به پزشك متخصص  مشاوره و معاینه شوند. به‌خصوص پس از سن ۵۰ سالگی كه مشكلات خطرناك تخمدانی (سرطان‌ها) شایع‌تر است و از این سن باید هر شش ماه یك‌بار حتماً مورد معاینه دقیق قرار گیرند. كلاً برای رفع كیست‌ها ساده‌ترین و كم خرج‌ترین درمان همان قرص‌های ضد بارداری است ولی بیمار نباید خودسرانه عمل كند چون عوارض آن خصوصا در سنین بالاتر خطرناک است، بلكه باید تحت نظر متخصص زنان باشد و فرم‌های مقاوم به درمان را جدی بگیرد. هرگاه دردهای مبهم لگنی، لكه بینی و یا بی‌نظمی در عادت ماهانه پیدا كردند، باید با متخصص زنان مشورت كنند و به موقع سونوگرافی انجام دهند تا در صورت كیست، نوع آن مشخص شود و درمان به روش صحیح صورت گیرد. چون اكثر این كیست‌ها در صورت تشخیص به‌موقع با درمان دارویی رفع خواهند شد (استفاده از هورمون‌ها) و به‌ندرت كار به جراحی لاپاروسکوپی می‌كشد

بارداری
در تخمدان‌های پلی كیستیك با توجه به اینكه كاملاً وضع آندوكرینولوژی زن به هم می‌خورد و از تخمدان‌های كیستیك و بدون تخمك‌گذاری هورمون‌های مردانه ترشح می‌شود هم‌چنین پرمویی (هیرسوتیسم) و اختلالات شدید دوره ماهانه دیده می‌شود (مثلاً هر شش ماه یا هر سه تا چهار ماه یك‌بار پریود می‌شوند) فرد دچار الیگومنوره شدید می‌شود، در نتیجه با شرایط حاملگی دشوار رو به رو است و به كمك پزشك نیاز دارند.

علاوه بر این افرادی‌كه هنوز ازدواج نكردند، هم نباید رها شوند چون اختلالات و تغییرات هورمونی ایجاد عوارض می‌كند و حتی می‌تواند حالتی شبیه دیابت در بیماران ایجاد كند. 
 
درمان
بیشتر کیست‌های تخمدان در زنان در سنین باروری کیست‌های فولیکولار هستند که به طور طبیعی در عرض ۱ تا ۳ ماه از بین می‌روند. اگرچه ممکن است این کیست‌ها پاره شوند، به ندرت علائم ایجاد می‌کنند.

این کیست‌ها خوش خیم هستند و مشکلاتی ایجاد نمی‌کنند. در زنانی که هیچ علائمی ندارند این کیست‌ها را می‌توان هم‌زمان در طی آزمایش لگن تشخیص داد. تمام زنان در مقاطعی از زندگی به کیست‌های فولیکولار مبتلا می‌شوند.

در زنان در سنین باروری، معاینه کیست فولیکولار معمولاً در چند چرخه قاعدگی انجام می‌شود زیرا در این گروه سنی این کیست‌ها شایع و سرطان تخمدان نادر است. گاهی اوقات کیست‌های تخمدانی در زنان غیر یائسه حاوی مقداری خون است که کیست‌های هموراژیک نامیده می‌شوند.

کیست‌های هموراژیک به سرعت برطرف می‌شوند.
به منظور تعیین استراتژی درمانی برای کیست‌های تخمدان از اولتراسوند استفاده می‌شود زیرا این روش می‌تواند به تشخیص این که این کیست، کیست ساده یا ترکیبی است کمک کند. کیست ساده که در بیماری‌های خوش خیم دیده می‌شود فقط حاوی مایع بوده و بافت جامد ندارند اما کیست ترکیبی بافت جامدی دارد که به پایش و احتمالاً جراحی نیاز دارد.

به طور خلاصه درمان ایده آل کیست‌های تخمدان به سن زن، اندازه کیست (و تغییر اندازه) و ظاهر کیست در اولتراسوند بستگی دارد.
درمان می‌تواند شامل معاینه ساده یا ارزیابی آزمون‌های خونی مانند CA-۱۲۵ باشد که به تشخیص پتانسیل ابتلا به سرطان کمک می‌کند.

در صورت ایجاد درد شدید، از بین نرفتن خود به خود یا مشکوک بودن تومور، می‌توان آن را با لاپاراسکوپی  خارج کرد. به مجرد خارج کردن کیست، تومور به یک پاتولوژیست ارجاع داده می‌شود تا به منظور تشخیص نهایی نوع کیست موجود، بافت را در زیر میکروسکوپ آزمایش کند.

موثرترین درمان کیستهای تخمدان  ونازایی در بیماران مبتلا به چاقی مرضی جراحی های دستگاه گوارش مانند اسلیو معده ,پلیسه معده ویا بایپس  به روش یسته (لاپارووسکوپی)است. انتخاب نوع عمل براساس وضعیت بالینی بیمار وشرایط آزمایشگاهی توسط جراح چاقی متفاوت است.

جراحی کیست تخمدان
در بیماری كه كیست تخمدان دارد، اگر علایم غیر عادی رخ دهد، ممكن است كار به جراحی بكشد - كیست پاره شود و یا دردهای شكمی و لگنی حاد و علایم خونریزی داخل شكمی پیدا شود - اكثراً كار به جراحی می‌كشد.

 در بعضی موارد هم ممكن است كیست دچار پیچ خوردگی شود و این پیچ خوردگی ادامه یافته و منجر به تحریك پریتون و كیست دچار كم‌خونی شود. در این صورت نیز اگر علایم با جابجایی و استراحت تغییر نكند و درد و استفراغ ادامه پیدا كند، باید جراحی شود.

در حالتی‌كه كیست خیلی بزرگ شود و یا آن‌كه پس از چند دوره درمان طبی به درمان جواب ندهد (باید جراحی شود) معمولاً تخمدان‌های با كیست‌های متعدد به جراحی نیاز ندارند ولی بیمار باید با دقت تحت نظر باشد و ممكن است سال‌ها به درمان طبی نیاز داشته باشد كه بر حسب شرایط سنی، وضعیت كیست‌ها و شرایط زناشویی و وزن بیمار، درمان‌ها متفاوت خواهد بود.

لاپاروسکوپی (جراحی بسته) روش ارجح در درمان جراحی کیست تخمدان است. با این روش می‌توان در مواردی‌که تشخیص‌های دیگری هم مطرح است به نتیجه رسید و درمان هم‌زمان برای سایر مشکلات مثلا رفع چسبندگی یا درآوردن آپاندیس انجام داد.

نکات مهم
خانم‌هایی كه كیست تخمدان دارند و دارو مصرف می‌كنند، باید از حركات ورزشی جهشی و كششی، دوومیدانی، شنا، یوگا و نظیر آن پرهیز كنند. در واقع هر كاری‌كه فشار به لگن بیاورد ممنوع است. پس از دوره درمان هم كه پزشك تعیین می‌كند، دوباره مراجعه كنند تا از درمان كامل خود مطلع شوند و در صورت جواب  ندادن درمان و بهبود نیافتن، بررسی‌های آزمایشگاهی دقیق‌تر از آن‌ها به عمل آید. 
 
رژیم غذایی
افراد مبتلا به کیست‌های تخمدانی بایستی در برنامه غذایی خود مصرف میوه و سبزیجات تازه و رژیم غذایی حاوی غلات و دانه‌های کامل سبوس‌دار را از یاد نبرند و تا حد امکان مصرف محصولات فرآوری شده و پخته مثل انواع شیرینی، کیک و کلوچه،  آبمیوه‌های مصنوعی مثل انواع ساندیس، نوشیدنی‌هایی نظیر نوشابه و نان‌های سفید را محدود کنند.

قاعدگی چه قاعده ای دارد؟
«از شروع یك قاعدگی تا شروع قاعدگی بعدی یک سیکل قاعدگی محسوب می‌‌شود. این مدت معمولا 28 روز است ولی کمی این‌طرف‌تر یا آن‌طرف‌تر نباید باعث نگرانی خانم‌ها شود چون این عدد در همه خانم‌ها ثابت نیست.» اینها بخشی از گفته‌های دکتر افتخار، متخصص بیماری‌های زنان و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران بود که باب گفت‌وگو درباره علل اختلال قاعدگی باز کرد.

اغلب دختر خانم‌هایی که به تازگی عادت ماهیانه‌شان شروع شده، مدام برای بی‌نظمی قاعدگی‌شان به پزشک مراجعه می‌کنند. علت چیست؟
برای شروع عادت ماهیانه در یک دختر خانم جوان ابتدا پالس‌هایی از مغز به غده‌هیپوفیز مخابره می‌شود تا هورمونی به نام اف‌اس‌اچ و ال‌اچ ترشح شود. این هورمون‌ها به تخمدان رسیده و باعث رشد فولیکول می‌شوند، فولیکول‌ها نهایتا تخمک آزاد می‌کنند و چرخه شکل می‌گیرد اما در خانم‌های جوان این چرخه به خوبی عمل نمی‌کند به همین دلیل خانم‌های جوان معمولا در 4 سال اول قاعدگی‌شان بی‌نظمی قاعدگی دارند که به مرور و با افزایش سن برطرف می‌شود، پس این مساله جای نگرانی ندارد. البته باید توجه داشت که بعضی از خانم‌های جوان، ممکن است خونریزی بیش از حدی داشته باشند که می‌تواند نشان از یک بیماری انعقادی باشد. این بیماری در بیشتر موارد با اولین خونریزی خانم آشکار می‎شود.

علت تقدم و تاخر زیاد در قاعدگی چیست؟
اگر فواصل بین دو قاعدگی از 24 روز کمتر باشد در اصطلاح علمی پلی‌منوره (تعداد زیاد سیکل‌ها در طول سال) و اگر از 37 روز بیشتر باشد الیگومنوره (کاهش سیکل‌ها در طول سال) نام دارد. شایع‌ترین علت پلی‌منوره یا الیگومنوره اختلال‌های تخمک‌گذاری است. پلی‌منوره را در خانم‌هایی که نزدیک سنین یائسگی هستند، بیشتر می‌بینیم.

الیگومنوره نیز در افرادی که اختلال در ترشح پرولاکتین دارند (هورمون پرولاکتین در شیردهی ترشح می‌شود.) و مبتلا به نشانگان تخمدان پلی‌کیستیک هستند بیشتر می‌بینیم. موارد گفته‌شده فیزیولوژیک هستند ولی عوامل دیگری هم در بی‌نظمی‌های قاعدگی وجود دارند که می‌توانند قاعدگی را از نظم خارج کنند. کاهش وزن شدید، ورزش به شکل حرفه‌ای، چاقی زیاد، اضطراب و استرس و ابتلا به دیابت باعث الیگومنوره و گاهی هم پلی‌منوره می‌شود.

البته اوایل ممکن است فاصله قاعدگی‌ها کم باشد ولی بعد فاصله‌ها بسیار نامنظم، طولانی و خونریزی هم زیاد می‌شود. البته مهم‌ترین علت تاخیر در خانمی که همسر دارد و در سن باروری است، وجود بارداری است. بنابراین همیشه اولین اقدام برای خانم‌هایی که با تاخیر در قاعدگی به پزشک مراجعه می‌کنند درخواست آزمایش خون برای تشخیص بارداری است.

بی‌نظمی فاصله‌ای در قاعدگی چه عوارضی دارد؟
این افراد حتما باید تحت‌نظر پزشک باشند چون ادامه بی‌نظمی‌های قاعدگی خطر سرطان آندومتر (لایه سطحی رحم) رحم را بیشتر می‌کند. اغلب مواقع تخمک‌گذاری وجود ندارد وقتی تخمک‌گذاری نیست، لایه داخل رحم رشد بی‌رویه‌ای می‌كند و هورمون پروژسترون که یک هورمون محافظ برای آندومتر است و از رشد نامنظم آن هم جلوگیری می‌کند، وجود ندارد. رشد بی‌رویه آندومتر باعث اختلالی به نام «هیپرپلازی» در رحم می‌شود که اگر به شکل مزمن ادامه یابد به سرطان تبدیل خواهد شد.

درمان این عارضه چیست؟
برای درمان باید مشکل اصلی یافت شود، مثلا اگر بیمار نشانگان تخمدان پلی‌کیستیک دارد، باید بیمار تحت درمان باشد، دارو مصرف کند و وزن خود را پایین بیاورد (چربی‌های بدن هم هورمون‌های جنسی ترشح می‌کنند) چون اغلب دیده می‌شود با کاهش وزن از شدت بیماری به طور چشمگیری کاسته می‌شود. علت افزایش هورمون پرولاکتین باید مشخص شود و دیابت کنترل شود. وقتی ثابت می‌شود پروژسترون خون کسی پایین است با تجویز پروژسترون تزریقی یا خوراکی می‌توان بی‌نظمی را اصلاح کرد.

اختلال‌های قاعدگی در زنان راه‌حل دارد و خانم‌ها نباید با تاخیر به پزشک مراجعه کنند. گاهی زنان در سنین یائسگی تصور می‌کنند که خونریزی زیاد طبیعی است و متاسفانه وقتی مراجعه می‌کنند که هموگلوبین خون در اثر خونریزی به شدت افت کرده است.

آیا احتمال ناباروری در این خانم‌ها بیشتر است؟
وقتی خانمی به ما مراجعه می‌کند و قصد بارداری دارد، اولین سوال ما درباره منظم‌بودن عادت‌های ماهیانه است. اگر جواب مثبت بود تقریبا مطمئن می‌شویم که باردار خواهد شد چون اختلال‌های قاعدگی به احتمال بسیار زیاد با اختلال‌های تخمک‌گذاری همراه هستند که باروری را با مشکل روبرو می‌کنند.

خطر مصرف خودسرانه قرص ضدبارداری
عادت ماهیانه یک پدیده فیزیولوژیک است و به‌هیچ‌وجه نباید جلوی آن با خوردن قرص‌های هورمونی گرفته شود. گاهی بیماران برای رفتن به مسافرت به خصوص حج از پزشک درخواست می‌کنند تا دارویی تجویز کند که خونریزی ماهیانه‌شان در طول سفر را به تعویق بیندازد و حتی خودشان شروع به استفاده از قرص‌های ضدبارداری می‌کنند.

خانم‌هایی که به عربستان سفر می‌کنند، اغلب سن بالایی دارند و گرم بودن هوا، راه رفتن زیاد و در دسترس نبودن مایع به اندازه کافی و عرق‌کردن باعث غلیظ‌تر شدن خون می‌شود. از طرفی قرص‌های ضدبارداری نیز خطر لخته‌شدن خون را بیشتر می‌کند و همه این عوامل دست به دست هم می‌دهند و باعث لخته شدن خون در اندام تحتانی یا مغز می‌شوند، بنابراین جلوگیری از خونریزی با استفاده از دارو برای هیچ خانمی توصیه نمی‌شود.
منبع : هفته نامه سلامت